Po 1995 r., kiedy Ossolineum przywrócono status fundacji, do grona darczyńców dołączyły władze miejskie Wrocławia.
W 1999 r. przyczyniły się one do uregulowania statusu prawnego najsłynniejszego ossolińskiego autografu - Pana Tadeusza, który miał wówczas status depozytu. Od tej pory rękopis Adama Mickiewicza wraz z hebanową szkatułą jest darem – w jednej trzeciej Zarządu Miasta Wrocław, w dwóch trzecich – rodziny Tarnowskich.
Tadeusz Różewicz
Najważniejszym archiwum literackim, zakupionym dla Ossolineum przez Gminę Wrocław, jest archiwum Tadeusza Różewicza (1921-2014).
Już w 2015 r., m.in. dzięki staraniom ówczesnego prezydenta Rafała Dutkiewicza, zaczęto przekazywać do Ossolineum spuściznę pisarza. Składa się na nią ponad sto teczek korespondencji i drugie tyle – materiałów literackich i dokumentów osobistych. Wśród nich znalazły się rękopisy i maszynopisy wierszy (począwszy od wojennych i powojennych z tomu Niepokój) dramatów, jak kontrowersyjne Białe małżeństwo i Do piachu, scenariuszy filmowych, prozy.
Dokumenty Tadeusza Różewicza dotyczące walki w Armii Krajowej
Teczki pełne brulionowych notatek i innych materiałów odsłaniają warsztat pisarski Różewicza, a w bogatej korespondencji pojawiają się nazwiska Leopolda Staffa, Jerzego Jarockiego, Jerzego Nowosielskiego a także Kornela Filipowicza, Wisławy Szymborskiej i wielu innych wybitnych pisarzy i artystów. Oprócz archiwaliów przekazano liczne pamiątki i liczącą ok. 4300 tomów bibliotekę poety, w której znalazło się wiele książek z cennymi dedykacjami autorów i niemniej cennymi notatkami samego Różewicza.
Krystyna Miłobędzka
W 2013 r. dzięki pośrednictwu i organizacyjnemu wsparciu władz miasta doszło do przekazania do Ossolineum archiwum pary pisarzy i działaczy teatralnych: Krystyny Miłobędzkiej (laureatki Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius) i Andrzeja Falkiewicza.
Krystyna Miłobędzka, Anaglify, ok. 1960.
Znalazły się w nim autografy i maszynopisy wierszy Miłobędzkiej, scenariusze, sztuki teatralne, teksty o teatrze, materiały dotyczące Teatru Dzieci Zagłębia i Teatru Wierzbak, a także korespondencja.
Tymoteusz Karpowicz
Kolejną ogromną spuścizną, którą Ossolineum zawdzięcza staraniom i dotacjom Urzędu Miejskiego, jest archiwum Tymoteusza Karpowicza (1921-2005), twórcy tzw. poezji lingwistycznej, przez lata związanego z Wrocławiem, a od 1978 r. z University of Illinois w Chicago.
Tymoteusz Karpowicz, Niewidzialny chłopiec, autograf i maszynopis dramatu, Wrocław 1968
Są w nim autografy i maszynopisy wierszy, od tomu Dojrzałe kłosy z 1942 r. po Słoje zadrzewne z 1999 r., obszerna korespondencja i dokumentacja pracy literackiej i naukowej a także ok. 800 pozycji książkowych.
Henryk Sienkiewicz
Najcenniejszymi rękopisami, jakie wzbogaciły ostatnio nasze zbiory, są niewątpliwie nieznane autografy i listy Henryka Sienkiewicza. Fragment archiwum noblisty, wyceniony przez spadkobiercę na 300 tys., mógł zostać zakupiony przez Ossolineum tylko dzięki wsparciu finansowemu ze strony władz miasta.
Henryk Sienkiewicz, karta z W pustyni i w puszczy z rysunkami autora
Zbiór ten zawiera m.in. nieznaną kartę z W pustyni i w puszczy, kilkadziesiąt rysunków i szkiców wykonanych rzez Sienkiewicza, autografy noweli Co się raz stało w Sydonie oraz wierszy i aforyzmów. Znajduje się w nim też około 400 listów, z czego ponad połowa to nieznane listy Sienkiewicza do rodziny (m.in. trzeciej żony, dzieci, teściów) i przyjaciół, w tym odpisy zaginionych w czasie II wojny listów do lekarza i społecznika Karola Benniego.
Nie brakuje też materiałów o charakterze osobistym, jak dyplomy, zaproszenia, legitymacje, notatki. Świadectwami działalności społecznej pisarza są odpowiedzi znanych europejskich literatów i działaczy na ankietę „Prusy i Polska”, rozpisaną przez Sienkiewicza w 1907 r. czy korespondencja dotycząca działalności Komitetu Centralnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, założonego w Vevey w 1915 r.
Rafał Wojaczek
Na tym tle najnowszy, zeszłoroczny dar Gminy Wrocław, którym jest kilkadziesiąt listów Rafała Wojaczka (1945-1971) do matki i ukochanej, nie wyróżnia się może objętością, niemniej jest dla nas także cenny.
Rafał Wojaczek, listy do matki, 1966.
Uzupełnia przechowywane w Ossolineum niewielkie archiwum tego związanego z Wrocławiem poety, którego twórczość, przerwana przez tragiczną śmierć, weszła do współczesnego kanonu literackiego i wciąż znajduje badaczy i czytelników.
(Hanna Kulesza, ZNiO)