Kiedy stało się jasne, że jedno z polskich miast będzie w 2016 roku Europejską Stolicą Kultury, do wyścigu o ten zaszczytny tytuł stanęło 11 polskich metropolii.
Poza Wrocławiem, były to Warszawa, Poznań, Gdańsk, Szczecin, Katowice, Łódź, Lublin, Toruń, Białystok, Bydgoszcz. Jak informowały media, jeszcze w 2010 roku, zwycięzca tego wyścigu „otrzyma nagrodę w wysokości 1,5 mln euro i prestiż, który w połączeniu z gigantyczną bezpłatną promocją jest wart wielokrotnie więcej”. Chodziło o tzw. „efekt ESK”.
„Zarzuela” na Stadionie Wrocław
Tytuł Europejskiej Stolicy Kultury przyznano ostatecznie Wrocławiowi i tak rozpoczęły się kilkuletnie przygotowania, w wyniku których rok 2016 okazał się pod względem kulturalnym absolutnie wyjątkowy. Najważniejszym z celów organizacji ESK było zwiększeniu udziału w kulturze mieszkańców miasta oraz Dolnego Śląska, a docelowo zwiększenie liczby turystów, którzy mieli zawitać do Wrocławia z całego świata.
Dlatego w ramach ESK Wrocław 2016, z jednej strony zaplanowano i zorganizowano wielkie, spektakularne wydarzenia, takie jak choćby koncert Ennio Morricone w Hali Stulecia, koncert Davida Gilmoura na placu Wolności czy też zespołu Rammstein na Stadionie Wrocław. W mieście odbywały się efektowne multiwidowiska, jak choćby „Zarzuela” na Stadionie Wrocław czy spektakularne „Flow” nad Odrą.
„Flow”
Z drugiej strony chodziło o ułatwienie mieszkańcom codziennego kontaktu z kulturą, gdyż to przecież właśnie dla nich Wrocław starał się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. To dlatego w 2016 roku odbyły się we Wrocławiu m.in. dwie edycje „Nocy Literatury”, podczas której znakomici polscy aktorzy w przestrzeniach publicznych, takich jak kościoły, parki czy plaże nad Odrą, czytali na głos książki mieszkańcom; wielkie wystawy w Muzeum Narodowym, Muzeum Architektury i w Pawilonie Czterech Kopuł.
Mieszkańcy mieli też możliwość uczestnictwa w spektaklach w ramach Olimpiady Teatralnej, kiedy to najwybitniejsi światowi twórcy prezentowali swoje sztuki, czy w uroczystości wręczenia Europejskich Nagród Filmowych, dzięki czemu mogli, jako jedni z pierwszych na świecie, nie tylko zobaczyć dziesiątki znakomitych filmów, ale też bezpośrednio spotkać się z najwybitniejszymi reżyserami i aktorami z całego świata.
Wim Wenders, przewodniczący #EFA #spaceremPoWrocławiu #Nadodrze @EuroFilmAwards @Wro2016 pic.twitter.com/T4UfQzlHtl
— Wroclaw (@wroclaw_info) December 8, 2016
Europejska Stolica Kultury dotarła nie tylko do wielkich sal koncertowych i przestrzeni muzealnych, ale wkroczyła także do miasta, np. na liczne podwórka Nadodrza, Przedmieścia Oławskiego, Gaju czy też Kozanowa, czasami diametralnie zmieniając nie tylko te przestrzenie, ale też mieszkańców i ich sposób patrzenia na otaczającą ich rzeczywistość. W ramach ESK zrealizowano bowiem łącznie ponad 100 projektów wykreowanych i wymyślonych przez mieszkańców miasta dzięki „mikroGRANTOM ESK” czy akcji „Wejście od podwórza”, gdy mieszkańcom pomagali znani artyści.
Parki ESK
Europejska Stolica Kultury 2016 sprawiła także, że Wrocław stał się znany w najodleglejszych zakątkach świata.
Projekt Mosty
Weekend otwarcia ESK Wrocław 2016 i inne wielkie wydarzenia relacjonowały na swoich antenach zarówno media europejskie, jak i te z tak odległych krajów, jak Japonia, Korea Południowa, RPA, Arabia Saudyjska. O Wrocławiu informowały zarówno BBC, jak i NBC, Al Jazeera, ale też japońska telewizja publiczna NHK; pisały o mieście „The Times” i „Le Figaro”, „El Pais” i „Süddeutsche Zeitung”. Dzięki Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław otworzył się na świat, a świat otworzył się na Wrocław.
Arkadiusz Förster
Rzecznik Prasowy ESK Wrocław 2016