„Tratwa” – Paweł Althamer, Józek Gałązka, Natan Kryszk

Paweł Althamer to artysta znany z zapraszania sąsiadów i przypadkowych obserwatorów do wspólnej pracy twórczej. Robi tak ponieważ uważa, że sztuka to sposób komunikacji i budowania przyjacielskich relacji. Tym razem będzie podobnie. Paweł Althamer wraz artystami Józefem Gałązką i Natanem Kryszkiem zapraszają wszystkich chętnych do wspólnego budowania tratwy na Wyspie Słodowej we Wrocławiu. Tratwa to dla nich coś więcej niż tylko płaska konstrukcja służąca podróżowaniu po wodzie. To symbol przygody, ale też ratunku, wszak tratwa to obiekt, który ratuje rozbitków.

Pomysł budowy tratwy pojawił się w głowie Józefa Gałązki, który potem rozwinął wspólnie z Pawłem Althamerem i Natanem Kryszkiem. Artyści szukali inspiracji w kontekście miejsca – wodzie i wyspie, na której tratwa powstanie. Słowem kluczem jest przygoda.

Przygoda, czyli ekscytujące wydarzenie, które może zawierać w sobie element ryzyka, ale przede wszystkim służy do wyrwania z rutyny życia – do tego zapraszają artyści. Zbudujmy tratwę, wyruszmy w przygodę – mówią, a czas jest idealny, bo wakacyjny. Wielkie budowanie zacznie się 15 lipca i potrwa przez tydzień. W tym czasie na Wyspę Słodową może przyjść każdy, kto chce popracować pod okiem artystów i dołożyć swój kawałek do dzieła. Dla chętnych będą narzędzia do pracy w drewnie, z którego tratwa powstanie.

Artyści zaproponowali, by tratwę budować wyłącznie z używanych elementów, a to oznacza beczki z recyklingu, z których utworzone zostanie dno tratwy zapewniające wyporność, elementy drewniane pozyskiwane są z Zarządu Zieleni Miejskiej - są to fragmenty miejskich drzew, które spadły po burzy, odpady z zaprzyjaźnionego tartaku oraz patyki, które gromadzili przy różnych okazjach artyści. Tratwa, sama w sobie będzie obiektem rzeźbiarskim, ale dodatkowo artyści planują wyrzeźbienie głowy meduzy na wzór dziobu statku.

Althamer pytany o inspirację opowiada o obrazie Tratwa Meduzy Theodore'a de Gericault, które było reakcją na morską katastrofę z 1816 roku. Zginęli wówczas francuscy osadnicy płynący do Senegalu. Fregata Meduza uderzyła o podwodne skały, a w szalupach ratunkowych starczyło miejsca tylko dla najważniejszych gości. Osobom skromniejszego pochodzenia zaproponowano tratwę. Niewielu jednak ocalało.  I tu pojawia się drugi wątek interpretacyjny, który proponuje artysta. Ratunek. Szukamy ratunku, pocieszenia, czegoś co nas ocali od bombardującej detalami codzienności. Ratunkiem może być „tratwa – przygoda” i wspólne tworzenie.

Drugi motyw to bardziej niż kiedykolwiek aktualny, film Charlie Chaplina „Modern Times” sprzed 80 lat. Pokazuje bohatera wyalinowanego w zautomatyzowanym świecie, zmagającego się z otaczającą go technologią, podglądanego, zachęcanego do wydajności, którą dziś nazywamy efektywnością. Althamer mówi o konieczności ucieczki od takiej narracji, o budowie nowego domu – tratwy. Nie chce zgodzić się na świat, gdzie nie ma miejsca na popełnianie błędów, a wszystkich zachęca się wciąż do bycia „najlepszą wersją siebie”.

Wspólna praca twórcza jako remedium, to motywy wcześniej znane w twórczości Althamera. Jego najbardziej znane pomysły artystyczne to wylot z sąsiadami z Bródna złotym Boeingiem do Brukseli, który sami pomalowali. Tak świętowali 20 rocznicę wolnych wyborów w Polsce.

Paweł Althamer ma długą tradycję zapraszania sąsiadów do działania i tak powstała praca Bródno 2000, gdy w wyniku koordynacji świateł mieszkań przy ul. Krasnobrodzkiej 13 w Warszawie okna zapaliły się w świetlny napis 2000 witając nowe milenium. Potem powstał park rzeźby na Bródnie, znowu, łączący aktywność lokalnej społeczności i artystów, tym razem z całego świata, swoja pracę zrealizował tam m.in. Olafur Eliason czy Rirkrit Tiravanija.

Wrocławska praca kontynuuje tę tradycję. Budowana wspólnie z mieszkańcami Wrocławia tratwa zostanie uroczyście zwodowana 22 lipca na Wyspie Słodowej.

Cała trójka artystów pracowała już razem przy pracy Wiatrołomy, która powstała dwa lata temu przed Zachętą w Warszawie. Artyści wykorzystali wówczas powalone przez wichurę drzewa, wspólnie z mieszkańcami Warszawy powstała rzeźba Wiatrołomy.

Kuratorka: Karolina Koziolek.

Budowanie tratwy: 15.07 – 22.07.2021 w godz. 10.00-17.00.

• 15.07. Spotkanie autorskie, godz. 18:00 - Concordia Design, Wyspa Słodowa 7, sala Kamienica
• Zapisy.
• 18.07. Otwarte warsztaty rodzinne, godz.  14:30-16:00 i 16:30-18:00, teren zewnętrzny przed budynkiem Concordia Design
• 22.07. Finisaż i wodowanie tratwy, godz. 18:00, teren zewnętrzny przed budynkiem Concordia Design