Dzisiaj 96. rocznica urodzin Tadeusza Różewicza

Dla mnie twórczość poetycka to było działanie, a nie pisanie „ładnych” wierszy. Nie wiersze, ale „fakty”. (...) Dlatego, mimo pilnego praktykowania u mistrzów słowa, nie interesowały mnie tzw. szkoły poetyckie, ich jarmarki i przetargi dotyczące metafory... – tak Tadeusz Różewicz pisał w jednym ze swoich przemówień, jakie zebrano w tomie „Margines, ale...”.

Urodził się i wychowywał w Radomsku, w rodzinie urzędniczej

W 1938 roku sytuacja materialna zmusiła go do przerwania nauki, dorabiał korepetycjami, był gońcem w Zarządzie Miejskim i pracował fizycznie. W trakcie II wojny światowej młody Tadeusz Różewicz ukończył tajny kurs szkoły podchorążych i walczył w oddziałach partyzanckich Armii Krajowej oraz współpracował z prasą konspiracyjną. Wtedy właśnie, posługując się pseudonimem Satyr, ogłosił zbiór poezji i opowiadań „Echa leśne”.

W 1945 roku Tadeusz Różewicz złożył egzamin dojrzałości na kursach dla pracujących w Częstochowie i zapisał się na wydział historii sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W 1946 roku wydał zbiór satyr prozą i wierszem „W łyżce wody”. Od 1949 roku do 1968 Różewicz mieszkał i pisał w Gliwicach (po wojnie przeniosła się na Górny Śląsk jego żona z grupą dawnych działaczy i konspiratorów z Armii Krajowej). W tamtejszym antykwariacie Tadeusz Różewicz zakupił książkę poświęconą życiu Adama Mickiewicza. Książeczka była moją stałą lekturą i pociechą w trudnych latach, czytałem ją często, czytając byłem bliżej Poety; (...) Kochałem i kocham Mickiewicza „całego”, kocham poetę i człowieka, któremu nic, co ludzkie, nie było obce – pisał po latach. W Gliwicach powstały sztuki teatralne „Kartoteka”, „Świadkowie albo nasza mała stabilizacja” oraz „Stara kobieta wysiaduje”.

W 1968 roku Tadeusz Różewicz przyjechał do Wrocławia, który stał się jego domem

W 1994 otrzymał tytuł Honorowego Obywatela miasta, a w 2008 r. pierwszym laureatem Nagrody Poetyckiej Silesius, przyznanej za całokształt twórczości. Był wymieniany jako kandydat do Literackiej Nagrody Nobla.

Utwory Tadeusza Różewicza tłumaczono na ponad 20 języków świata. Są obecne na scenach teatrów wszystkich kontynentów.

Artyście poświęcony będzie I Festiwal Tradycji Literackich (październik-listopad) organizowany przez Muzeum Pana Tadeusza. Z kolei zawartość oryginalnej szuflady biurka Tadeusza Różewicza obejrzeć można w Centrum Historii Zajezdnia.