Spektakl: „Wyspa” – Wrocławski Teatr Pantomimy

Szekspir, na koniec życia, napisał dziwaczną sztukę, nieskładną, nie trzymającą się kupy. Nazywa się „Burza”. Tytuł z treścią zgadza się o tyle, że – istotnie – historyjka zaczyna się od sztormu na morzu, podczas którego, łajba z królem świata, jego hierarchią, przydupasami, filozofami oraz ludem pracującym miast i wsi obsadzonym w rolach marynarzy – idzie na dno.

Świat cały idzie na dno, niczym obrus ściągnięty wraz z zastawą wielkanocnego śniadania. Dowcip polega na tym, że to się, owszem, zdarzyło, ale wcale nie zdarzyło. To znaczy, owszem, zdarzyło się… ale w teatrze. Że to jest wstęp do jakiegoś, panie dzieju, moralitetu. Do jakiejś filozofii. Okazuje się, że zarządza tym interesem niejaki Prospero, jakiś antreprener, scenarzysta, reżyser, a u nas, jacyś my – aktorzy. I ten Prospero, czyli my, którzy urządzają taką hecę ze sztormem i potopem, robią tak, aby oczyścić stół, powołać do istnienia scenę – wyspę. Zacząć wszystko od początku.

Z czystą kartą. Prospero nie jest głupi. Tak jak my myślimy o sobie, że nie jesteśmy. Pragnienie porządku we własnej głowie, a także chęć ponazywania, choćby na własny użytek, spraw tego świata – czy to w skrócie nie jest intencja chwalebna, a może zupełnie podstawowa, aby po wypiciu kawy w kuchni, zamienić piżamę na strój roboczy?

A więc po zgarnięciu ze stołu okruchów cukru i pieczywa, powołujemy wyspę z mocnym postanowieniem, żeby wszystko sobie opowiedzieć od początku. Od pierwszego zdania. Od pierwszej myśli. Przecież powinien być jakiś początek i porządek. Więc wyławiamy z morskiej topieli podstawowe pierwiastki z ludzkiej tablicy Mendelejewa. Kobiecość, Męskość, Społeczność, Obcość, Patriotyzm, Idiotyzm… Podobnie jak Prospero, z nadzieją, że da się to jakoś ogarnąć i opowiedzieć. Szekspir napisał sztukę niezborną i poplątaną, nie dlatego, że był słabym tekściarzem. Był sakramencko dobry. Ta sztuka jest niezborna i poplątana, bo taka właśnie jest historia Prospera, który postanowił zacząć wszystko od początku, od wyraźnego zdania i zgubił się przy następnym, pomyślał myśl, a ta mu się zamieniła w tuzin.

Podjęta przez Prospera próba kończy się piękną katastrofą. Próba poparta wysiłkiem, uporczywą wiarą w sens teatru, podjęta bez złorzeczenia sobie i światu. Podjąć taką próbę to najlepsze co może nam się przytrafić. Prospero, szekspirowski bohater, i my, rezydenci Dębowej 16, i widzowie – kończymy tak samo.

Bez względu na jakie diapazony udało nam się wspiąć. I bez ckliwych usprawiedliwień. Wszystkie rzeczy trudne, Nie nasyci się oko widzeniem Anie ucho napełni słyszeniem… Czas i przypadek jest we wszystkim… To nie z Szekspira. Szekspir kończy sztukę monologiem Prospera: Opadły czarodziejskie stroje, O własnych tylko siłach stoję A te są nikłe. Przedstawieniu towarzyszyć będzie muzyka na żywo w wykonaniu zespołu Kormorany.