Koncert: Śpiew duszy

Choć w programie koncertu NFM Orkiestry Leopoldinum z udziałem Alexandra Sitkovetsky’ego znalazły się dzieła dwóch kompozytorów brytyjskich i jednego polskiego, to wszystkie te utwory powstały w Anglii. Łączy je też upodobanie autorów do eksponowania pięknej, śpiewnej melodyki.

Na początku koncertu muzycy zaprezentują Suitę świętego Pawła op. 29 nr 2 Gustava Holsta, która składa się z czterech części: Jig, Ostinato, Intermezzo i Finale (The Dargason). Dzieło to zostało napisane dla orkiestry St Paul’s Girls’ School, gdzie kompozytor pracował w latach 1905–1934.

Był cenionym i lubianym pedagogiem, chętnie też tworzył proste utwory przeznaczone do wykonywania przez uczennice tej placówki. Ostatnie ogniwo suity, Dargason, to smyczkowa aranżacja czwartej części przeznaczonej na orkiestrę dętą II Suity F-dur op. 28 nr 2. Tytuł oznacza ludową melodię taneczną, która znalazła się w wydanym przez Johna Playforda w 1651 roku zbiorze The English Dancing Master. Ta część Suity zawiera także cytat z innej popularnej melodii staroangielskiej – Greensleeves.

Zupełnie odmienny jest Koncert skrzypcowy Andrzeja Panufnika napisany na zamówienie zaprzyjaźnionego z twórcą Yehudiego Menuhina. Kompozytor przyjął ofertę z radością, a pisanie utworu było dla niego powrotem do świata dzieciństwa. Ojciec artysty był bowiem lutnikiem, a młodość przyszłego kompozytora wypełniały zapachy drewna i lakieru, a także widok powstających w pracowni instrumentów.

Doświadczenia te wpłynęły na refleksyjny, ciepły i liryczny ton utworu. Sprawiły też, że mieszkający w Anglii kompozytor zdecydował się uczynić trzecią część radosnym oberkiem. Panufnik pisał: „Komponowałem utwór, który raczej miał ukazywać duszę wykonawcy niż zamieniać gryf skrzypiec w boisko gimnastyczne dla skaczących palców”.

Wieczór zwieńczą ukończone przez Benjamina Brittena w 1937 roku Wariacje na temat Franka Bridge’a op. 10. Powstały one na zamówienie dyrygenta Louisa Boyda Neela, który prawykonał je ze swoją orkiestrą tego samego roku podczas festiwalu w Salzburgu. Koncert ten był początkiem spektakularnej kariery kompozytorskiej angielskiego twórcy. Frank Bridge był jego nauczycielem, wspierał go i inspirował, a Britten wyrażał się o nim z uznaniem i sympatią jeszcze wiele lat po zakończeniu nauki.

Dzieło składa się ze wstępu i dziesięciu wariacji, a każda z nich ma osobny tytuł i wyraża inną stronę charakteru Bridge’a: Adagio, March, Romance, Aria italiana, Bourrée classique, Wiener Waltzer, Moto perpetuo, Funeral March, Chant i Fugue and Finale. Jest to także popis inwencji młodego artysty przejawiającej się w wielkim zróżnicowaniu stylistyk – niektóre ogniwa przywodzą bowiem na myśl muzykę Rossiniego, inne zaś Ravela czy Strawińskiego.